Teknolojinin gelişimi ve dijital platformların hayatımıza gün geçtikçe yerleşmesi ile beraber iş hayatında da yansımaları karşımıza çıkmıştır. Peki bu yansımanın bir ürünü olan dijital göçebe olarak adlandırabileceğimiz aslında hepimizin bildiği uzaktan çalışma sistemi nedir ve hukuki dayanakları ne şekilde düzenlemelere tabi tutulmuştur? Gündelik hayatımızda elimizden düşürmediğimiz ,yanımızdan ayırmadığımız bilgisayar,tablet , telefon gibi çeşitli teknolojik aletler vasıtasıyla herhangi bir ortama bağlı kalınmaksızın iş sürecinin yönetilmesi şeklinde ifade edebileceğimiz bu kavramın Üzerine düşünüldüğünde bir meslek değil bir mesleğin icrasındaki yöntem olduğunu görmekteyiz. Elbetteki bu araç her meslek için uygulanmamakla beraber işin niteliğine uygun düştüğü ölçüde ve kanunen bir engel taşımaması itibariyle yararlanabileceğimiz mekansal bağımsızlığa kavuşmamızı sağlar.Bu kapsamda uzaktan çalışmanın usul ve esaslarında İş ve sosyal güvenlik hukuku temel alınmakla beraber çalışma ve Sosyal güvenlik bakanlığı tarafından çıkartılan yönetmelik esas alınmış olacaktır. Yönetmeliğe bağlı kalarak işveren ve işçi arasında mevcut sözleşmeye dayalı olarak çalışmanın icrası uzaktan ve tam zamanlı ya da yarı zamanlı şekilde düzenlenebilmektedir.
Dijital Göçebe Olarak İcra Edilebilen Meslekler Nelerdir?
Başlıcaları ,
-Dijital pazarlama uzmanlığı
-Metin yazarı
-Grafik tasarım
-Yazılım mühendisliği
-Uzaktan öğretmenlik
-Sosyal medya uygulamalarında influencer olmak
-Youtuber
-Blogger
-Çevirmen
-Call Center
Klasik iş anlayışından icrası bakımından büyük farklılıklarıyla ayrılan mesleklere sahip kişilerin,bu süreç esnasında zaman , mekan bağımlılığının olmaması ve küresel etkileriyle karşımıza çıkan covid salgınının beraberinde getirdiği ekonomik etkiler neticesinde bazı ülkeler bahsedilen avantaj ve dezavantajları lehlerine çevirebilmek gayesiyle hukuki alt yapısını oluştururarak sistemlerine yeni bir kavramı dahil etmiş oldular.Bu kavram ‘dijital göçebe vizesi’ şeklinde Estonya’nın 2020 yılında başlatmış olduğu ve günümüzde de yaygınlaşarak bir çok ülke tarafından benimsenen uygulamadır.
Dijital Göçebe Vizesi Nedir ?
Şartları her ne kadar ülkeden ülkeye değişse de amaç itibariyle mekandan ve bazı işlerde parça başı iş mantığı itibariyle düşünülerek verilen işin tamamlanması haliyle zamandan bağımsız gerçekteleştirilen iş sürecinin,bahsedilen bu konforunun genişleterek farklı ülkelere seyahat sağlama ve işinin devamlığını kolaylaştırmak kapsamında vize süresi , başvuru ücreti ve gelir gereksinimi vizesi talep edilen ülkenin mevcut düzenleme şartlarına uyan dijital göçmenin başvurabileceği bir alternatif sunmaktadır.Bu sayede turizm , ekonomi ve kültürel alanlarda her iki tarafında gelişim gösterebileceği ve mevcut krizlerin (en çok ekonomik alanda )en aza indirgenerek pozitif alanların oluşması sağlanmıştır.
Dijital Göçebe Vizesi Veren Ülkeler Hangileridir ?
-Hırvatistan
-Çekya
-Estonya
-Finlandiya
-Yunanistan
-Macaristan
-İzlanda
-Malta
-Portekiz
-Romanya
-İspanya
-Norveç
örnek olarak verilebilir.
Sonuç itibariyle ; Her ne kadar uygulamayı benimseyen ve gün geçtikçe yaygınlaşan sistemin belirli koşul ve alanlarda ulusal ve bireysel bazda ki dezavantajları minimuma indirgemesi söz konusu olsa ve refah seviyesini yükselterek standartları geliştirmesi mevcut olsada sübjektif bir eleştiriyle de teknolojiye ve teknolojinin bizlere sunmuş olduğu ürünlere bağımlılığı gözden kaçırmamak gereklidir.
Seçil SANDAL
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin Çitil Haber Bültenine abone olun.
Kaynakça
https://www.enuygun.com/bilgi/dijital-gocebe-vizesi-veren-ulkeler/
https://www.bbc.com/turkce/articles/cjm1n790yn7o
https://www.ofmark.com/blog/digital-nomad-dijital-gocebe-nedir-nasil-olunur/
