Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte girişimciler yaratıcı fikirlerini hayata geçirmek ve büyümek için rekabetçi bir ortamda yer almaktadır. Ancak, başarılı bir startup için sadece iyi bir fikir yeterli değildir. Fikirlerin korunması ve fikri mülkiyet haklarının korunmaya alınması da büyük bir önem taşımaktadır . Bu noktada ise Sınai Mülkiyet Kanunu ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu bize öncülük etmektedir.
Startup Hukuku
Startuplar, genellikle yenilikçi fikirler veya teknolojiler üzerine kurulan yeni şirketlerdir ve doğal olarak bu şirketlerin faaliyetlerine ilişkin özel hukuki ihtiyaçları doğmaktadır. Özellikle, şirketin hukuki yapısının oluşturulması, şirketin fikri mülkiyet haklarının korunması, yatırım anlaşmalarının hazırlanması, lisans sözleşmeleri, işbirliği anlaşmaları, çalışan sözleşmeleri genel olarak startup hukukunun konusunu oluşturmaktadır.
Startup’ta Fikri Mülkiyet Stratejisi Oluşturmanın Önemi
Fikri mülkiyet hakları, bu yenilikçi ürünlerin veya fikirlerin korunması ve kullanılması için bir yasal çerçeve sunmaktadır. Bu nedenle startuplar hakkında fikri mülkiyet stratejisinin oluşturması bakımından ; markaların, tasarımların, patent konusu ürünlerin ve telif hakkı konusunun korunması konularını değerlendirmesi gerekmektedir.
- Marka: Sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini diğer teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye sağlayan her türlü işarettir. Marka, şirketin rekabet avantajını oluşturan temel unsurlarından biridir. Özgün bir marka startup’ın ürün ve hizmetlerinin rakiplerden ayrıştırılması açısından önemlidir. Ancak rakiplerin bu markaya benzer ibareler kullanarak tüketicilerin satın alma tercihlerini etkileme girişimleri olabilir. Buna karşın marka tescili, rakiplerin aynı veya benzer markaları tescil etmesine veya haksız kazançlar elde etmesine engel olmaktadır.
- Tasarım: Ürünün tamamının veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Tasarımların tescil edilebilmesi için yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşıması şartı aranmaktadır. Şartları taşıyan ürünlerin tasarım olarak tescil edilmesi, üçüncü kişilerin, tasarım sahibinin izni olmadan tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretmesi, piyasaya sunması, satması, ithal etmesi, ticari amaçlı kullanması veya bu amaçlarla elde bulundurması gibi durumların önüne geçmektedir.
- Patent: Teknolojinin her alanındaki buluşlara; yeni olması, buluş basamağı içermesi ve sanayide uygulanabilir olması şartıyla patent verilmektedir. Yukarıda belirttiğimiz unsurlar gibi patent koruması da patent sahibine, üçüncü kişiler tarafından buluşun izinsiz olarak üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını veya ithal edilmesini engelleme olanağı sunmaktadır.
Sonuç olarak, ürün, servis ve eserlerini rakipler veya diğer üçüncü şahıslar karşısında korumak ve üçüncü şahısların hak ihlali iddiaları ile karşılaşmamak için fikri mülkiyet tescilleri ve bu hakların güvence altına alınması oldukça önem taşımaktadır.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Burçin Sena DURMAZ
Kaynakça:
