Kamuoyunun yakından tanıdığı birçok insanın da zaman zaman bazı açıklamaları nedeniyle soruşturma hatta kovuşturma geçirmesine neden olan bu suç, Türk Ceza Kanunu’nun ‘‘Kamu Barışına Karşı Suçlar’’ bölümünün 216.madesinde düzenlenmiştir.
Ceza Hukuku açısından tahrik, kişinin belli bir suçu işlemeye yönlendirilmesi, kişi veya kişilerin suç işlemek için iradelerini kışkırtmak anlamlarına gelmektedir.
Madde 216
(1) Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılayan kişi, fiilin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Yukarıdaki kanun maddesinin fıkralarından da anlaşılacağı üzere bahsettiğimiz suçun üç farklı şekilde işlenebileceği belirtilmiştir.
1-Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik
2-Halkın Bir Kesimini Aşağılama
3-Halkın Bir Kesiminin Benimsediği Dini Değerleri Aşağılama
Suçun Basın Yoluyla İşlenmesi
Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama suçu basın yoluyla işlenmesi suçun nitelikli halini oluşturup TCK madde 218’e göre, suçun basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranına kadar artırılır. Ancak, haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz. Özellikle günümüzde sosyal medya kullanımının artmasıyla bu suçun en çok sosyal medya uygulamaları üzerinden gerçekleştiği görülmektedir.
Suçun Zamanaşımı
Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama suçunu Cumhuriyet Savcısı, dava zamanaşımı süresi içerisinde re’sen (kendiliğinden) araştırır. Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama suçu için yapılan yargılamalarda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.
Görevli Mahkeme
10 yıl veya daha az hapis cezası gerektiren suçlarda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleri olduğu için Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama suçu için de görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.
Sonuç olarak, kitle iletişim araçlarından ve son dönemlerde sosyal medya aracılığı ile özellikle toplumun hassas olduğu konularda halkı bir kişiye veya gruba karşı hareketlendirebilecek açıklamalara karşı aklı selim davranmayı hatırlatmak isteriz.
TALHA AVCI
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Kaynakça
