Sosyal medyada hepimizin karşısına gönderilerde veya hikayelerde “işbirliği” ibaresi ile paylaşılan ürünler ve ürün linkleri çıkmıştır. Aslında bu, sosyal medya platformlarının hayatımızdaki etkisinin gün geçtikçe artması sonucu ortaya çıkan bir iş alanın aracı. Influencer’lar, sosyal medyada her alanda oldukça büyük bir güce sahip. Hiç şüphesiz en büyük etkileri alışveriş konusuna. Influencer’lık dünyası katlanarak büyüyen bir alan olmakla beraber reklamcılık ve pazarlama alanında büyük etki yaratması, firmalar ve influencer’lar arasında bir hukuki ilişki doğmasına sebep oldu. Hala gelişen bir alan olması dolayısıyla influencer’lar ve markalar arası hukuki ilişkilerde tam bir netlik oluşmamasına rağmen birçok sözleşme türü dünyada kullanılmakta.
Influencer Kimdir?
Influencer, kelime anlamıyla etkileyen kişi demektir. Influencer’lar, sanal ortamlarda belli bir takipçi kitlesine sahip olan ve hitap ettiği hedef kitlesinin günlük ve alışveriş alışkanlıklarını etkileyecek sosyal medya içerikleri üreten kişilerdir. Influencer’ların pazarlama ve reklam faaliyetleri “Influencer Marketing” olarak adlandırılır.
Influencer Sözleşmesi ve İşbirliği Sözleşmesi
Reklamcılık dünyasında influencer’ların azımsanamayacak etkileri, reklamcılık sektörüne “Influencer Sözleşmelerini” getirmiştir. Bu sözleşmenin bir marka veya firma ile influencer arasında yapılır. Influencer’lar, belirlenen bir ücret, ücretsiz ürün veya ücretsiz hizmet karşılığında bir ürünü veya hizmeti pazarlarlar. Sözleşmeye konu olan ürün veya hizmeti, hedef kitleye indirimli olarak ulaştırmak da sözleşmenin kapsamında olabilir. Bu sürece, taraflar arası işbirliği adı verilmekte. Influencer’lar, pazarlama sürecinde reklamını yaptıkları ürün veya hizmeti tanıtırken bunu bir bedel karşılığında yaptıklarını belirtmek zorundadır. Bu yüzden “reklam” “işbirliği” veya “sponsorlu” gibi ibareler kullanırlar.
Influencer Ajans ve Marketing Sözleşmeleri
Influencer sözleşmeleri, bir ajansla yapılabilir. Buna “Influencer Ajans Sözleşmeleri” denir. Bu sözleşmeler yapılırken bazı bulunması şart unsurlar vardır. Bunlar:
- Influencerın paylaşım yapacağı platformun belirlenmesi
- İçeriğin ne olacağı
- Ne kadar sıklıkla ürün veya hizmet hakkında gönderi veya hikaye paylaşılacak
- Ödeme şekli
- Münhasırlık (Influencer’ın ajans dışında marka veya diğer ajanslarla görüşüp görüşemeyeceği hususu)
- Hizmet veya ürün hakkında alınan geri bildirimler olarak sıralanabilir.
Influencer eğer bir marketing yani reklam sözleşmesi yapacaksa ise yukarıdaki unsurların yine sözleşmede düzenlenmesi gerektiği gibi, hizmet verilecek kişilere bir kampanya düzenlenecekse kampanya koşulları da sözleşmede düzenlenmelidir.
Türkiye’de online alışveriş sektörünün öncülerinden biri olan Trendyol, “Trendyol Influencer Affiliate” adı altında Trendyol ile işbirliği yapma fırsatı sunan bir programdır. Belli kriterlerin sağlanması halinde link paylaşılarak sosyal medyada komisyon ile kazanç sağlama olanağı sağlayan bir sistemdir. Sosyal medyada oldukça aktif olan bir tür influencer’lık olmakla beraber birçok ajans ile başvuru yapma imkânı vardır.
Hukuki Süreç
Influencer olmayı düşünen veya olan kişiler, ajanslar veya reklam verecekleri firma ile işbirliği yapacağı durumda mutlaka bir sözleşme yapmalıdır. İspatlanabilirlik açısından bu sözleşmelerin yazılı olması ise taraflara ayrıca bir kolaylık sağlar. Influencer’ların gelirlerini vergilendirmeleri ve fatura karşılığında ödeme almaları ve ilgili mevzuatlara uygun şekilde pazarlama faaliyetlerini yürütmeleri, hukuki bir problemle karşılaşmamak açısından önemlidir. Bu konularda herhangi bir problem yaşanması halinde bir avukat ile çalışmak verimli olacaktır.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bültenine abone olun!
Berra Öztürk
Kaynakça:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2082410#:~:text=Influencer%20s%C3%B6zle%C5%9Fmesi%2C%20influencer’a%20ait,sat%C4%B1n%20alma%20davran%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1n%C4%B1n%20y%C3%B6nlendirilmesini%20ama%C3%A7lar.
How to Create a Rock-Solid Influencer Contract (+ 9 Influencer Agreement Templates)
https://www.lawbite.co.uk/resources/blog/what-are-the-legal-considerations-in-influencer-marketing
