Müebbet hapis cezası, halk arasında suçu işleyenin ömrü boyunca cezaevinden çıkamayacağı şeklinde algılanır. Ancak müebbet hapis cezasına çarptırılan hükümlü, bazı şartları sağlarsa daha kısa süre içerisinde cezaevinden çıkabilir.

Hapis cezaları; süreli hapis cezası, müebbet hapis cezası ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası olmak üzere üçe ayrılır. Süreli hapis cezasının alt sınırı bir ay üst sınırı ise yirmi yıldır.

Kanunda yaptırımı müebbet hapis cezası olarak öngörülen suçlardan birini işleyen kimse

müebbet hapis cezasına çarptırılır. Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder ( TCK madde 48 ). Ancak müebbet hapis cezasına çarptırılan hükümlü, bazı şartları yerine getirdiği taktirde daha kısa süre içerisinde cezaevinden çıkabilir. Mahkuma bu kolaylığı sağlayan müesseseye koşullu salıverilme adı verilir. Koşullu salıverilme halk arasında daha çok şartlı tahliye olarak bilinir. Hükümlünün koşullu olarak salıverilmesi için kanunun öngörmüş olduğu süreyi cezaevinde geçirmesi ve cezaevinde kaldığı süre boyunca iyi halli olması gerekmektedir.

Müebbet hapis cezası kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.

Müebbet Hapis Cezası

Yaptırımı müebbet hapis cezası olan suçlar, diğer tüm suçlar gibi sınırlı sayıdadır. Bu suçlardan herhangi birini işleyen kimse müebbet hapis cezasına çarptırılır.

Müebbet hapis cezası kural olarak ömür boyu sürse de müebbet hapis cezasına çarptırılan mahkum şu iki şartı sağladığı taktirde daha kısa süre içerisinde cezaevinden çıkabilir. Bu iki şart cezaevinde yirmi dört yıl geçirmek ve cezaevinde geçirdiği bu süre içerisinde iyi halli olmaktır. Bu iki şartı sağlayan mahkum koşullu olarak salıverilir.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası

Yaptırımı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlardan herhangi birini işlemiş olan kimse ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını çarptırılır.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası da kural olarak ömür boyudur. Ağırlaştırılmış müebbetin, müebbetten farkı cezanın infazının müebbete göre çok daha sıkı güvenlik rejiminde çektirilmesidir.

Ağırlaştırılmış müebbet kural olarak ömür boyu olsa da şu iki şartı sağlayan hükümlü daha kısa süre içerisinde salıverilir. Bu iki şart, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan kişinin bu cezadan dolayı, cezaevinde otuz yıl geçirmesi ve bu süre boyunca iyi halli olmasıdır. Bu iki şartı sağlayan hükümlü koşullu salıverilir.

Görüldüğü üzere ömür boyu olarak tanımlanan müebbet hapis cezaları, bazı şartlar sağlandığı taktirde 24 veya 30 yıla düşmektedir.

ÖMER METE ÇAĞLAR