Aile konutu, eşlerin evlilik birliği boyunca hayatlarını sürdürdüğü yaşam merkezi olarak tanımlanabilir. Aile konutu şerhi ise, evlilik birliğinde bir eşin diğerinin rızasını almaksızın aile konutuyla ilgili bazı hukuki işlemleri (kiralama vb.) yapabilmesini engelleyen bir tür şerhtir. Aile konutu şerhi özellikle eşlerin bu konut üzerindeki haklarının korunması açısından büyük önem teşkil etmektedir.
Aile Konutu Şerhi Koymanın Faydası Nedir?
Aile konutu şerhi özellikle 3.kişilerle ilgili uyuşmazlıklarda diğer eşin aile konutu üzerindeki hakkının korunması açısından önemlidir. Keza bu şerh olmasa dahi mahkemede ispatlanması koşuluyla da bu hak korunabilir. Ancak şerh koyulmuşsa ve eşlerden biri diğerinin rızası dışında 3.kişilerle bir hukuki işlem (kiralama, satın alma vb.) yapmışsa mağdur olan eş mahkemeye başvurduğunda karşı taraf savunmasında iyi niyetli olduğunu ya da bu izinden haberi olmadığını öne süremez. Zira eş ile 3.kişi şerhlenmiş aile konutu üzerinde bir hukuki işlem yaptığında tapu müdürlüğüne başvurmak zorundadır ve başvurduğunda ise bu konut üzerinde var olan şerhi görmemesi veya bilmemesi imkansızdır. Dolayısıyla 3.kişiler aile konutu üzerinde birtakım haklara sahibi olarak görünse de bu şerh sayesinde mağdur eş hakkını geri alabilmektedir.
Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulabilir?
Aile konutu şerhinin konabilmesi için eşlerden birinin tapu müdürlüğüne başvurması yeterlidir. Bu müdürlükler başvuran eşten evlilik cüzdanı, aile konutu şerhi dilekçesi ve konutun aile konutu olduğuna dair belgeler gibi birtakım evraklar ister. Bu işlemler tamamlandıktan sonra ise aile konutu artık şerhlenmiş olur. Ayrıca, uygulamada sıklıkla kullanılmamasına rağmen mahkeme kararı ile de aile konutuna şerh koyulabilir. Bu durumda mahkeme durumu tapu müdürlüğüne bildirecektir.
Aile Konutu Şerhi Olmayan Ev Satılabilir Mi?
Daha önce şerh koyulmamış bir aile konutunun satışında rızası bulunmayan eş bu evi iyi niyetli olmayarak satın almış olan kişiye karşı tapu iptal davası açarak bu evi geri kazanabilir. Ancak, iyi niyetli olan 3.kişi bu kazanımını koruyacaktır. Çünkü tapuda şerh gözükmediğinden rızanın alınıp alınmamasından mesul olmaz.
Sonuç olarak, aile konutu eşlerin yaşamlarını sürdürdüğü bir yerdir. Eşlerden birinin rızası olmaksızın yapılan hukuki işlemler o eşin evlilik birliğinde mağdur olmasına neden olacaktır. İşte bu şerh eşlerin evlilikleri boyunca bu konut üzerindeki haklarını koruyarak onların mağdur olmasını engeller ve onlara bir güvence kazandırmış olur.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Kaynakça: www.mevzuat.gov.tr, www.anayasa.gov.tr, www.resmigazete.gov.tr
Nisanur Cebeci