Kurumsal kimliğinizi yansıtan, aynı zamanda dünyaya açılan kapı olan internet alan adınızın bir başkası tarafından kullanılmasının önüne geçmeniz mümkün. Yazımızda internet alan adınızı hak ihlallerine karşı hangi şartlarda, nasıl koruyabileğinizi ve başvuru yollarını inceleyeceğiz.
İnternet Alan Adları Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Nedir?
İnternet alan adı tahsisleri 1990 yılından günümüze kadar belgeli tescil sistemi esas alınarak ODTÜ nezdinde “.tr” Alan Adları Politikalar, Kurallar ve İşleyiş yönergesi esas alınarak yürütülmekteydi. 14.09.2022 tarihinde “tr” uzantılı alan adları yönetiminin ODTÜ’den Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na devredilmesine ilişkin süreci tamamlanmış ve TRABİS (.tr Ağ Bilgi Sistemi) faaliyete geçirilmiştir.
TRABİS’in faaliyete geçmesiyle birlikte en çok tercih edilen “com.tr” uzantısı başta olmak üzere “net.tr” ve “org.tr” uzantılı internet alan adları “first come, first served” başka bir deyişle “ilk gelen alır” ilkesi ile tahsis edilmeye başlanmıştır. Bu süreçte yaşanabilecek hak ihlallerine karşı etkili işleyen ve en kısa sürece uyuşmazlıkların çözümlenmesi sağlayabilecek bir mekanizma kurulmuştur. İnternet Alan Adları Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması Tebliği’nde Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı (UÇHS) “İnternet alan adları ile ilgili uyuşmazlıkların çözüm sürecini hakemler veya hakem heyetleri vasıtasıyla yürüten tarafları ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır.
Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcısına Başvurma Şartları Nelerdir?
İnternet Alan Adları Yönetmeliği’nin “Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmasına başvuru” başlıklı 25 inci maddesi ile başvuru şartları düzenlenmiştir.
Uyuşmazlık çözüm mekanizmasına başvurabilmek için ihtilaf konusu alan adı üzerinde hak sahipliğini iddia eden şikâyetçi tarafın,
- İhtilaf konusu alan adının, sahip olduğu ya da ticarette kullanıldığı marka, ticaret unvanı, işletme adı ya da diğer tanıtıcı işaretlerle benzer ya da aynı olduğunu,
- Alan adını tahsis ettiren tarafın bu alan adı ile ilgili yasal bir hakkı ya da bağlantısının olmadığını,
- Bu alan adının sahibi tarafından kötü niyetle tahsis edildiğini veya kullanıldığını
ispatlaması gerekmektedir. Söz konusu düzenleme ile üç şartın bir arada bulunması öngörülmektedir.
Uyuşmazlık Çözüm Hizmeti Nasıl Yürütülmektedir?
Şikayetçinin seçtiği Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcının internet sitesinden ilgili formu doldurarak başvurusunu iletmektedir. Başvurular ücret mukabili gerçekleştirilmektedir. Her bir hakem ücreti, bin Türk Lirası olarak belirlenmiştir. UÇHS ücreti ise hakem ücreti için belirlenen ücretin yarısı olarak hüküm altına alınmıştır.
Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcılar; fikri mülkiyet hakları hukuku, marka hukuku, ticaret hukuku veya bilişim hukuku alanlarından en az birinde en az üç yıllık mesleki deneyime sahip hakemler ile hizmet vermektedir. Hakem veya hakem heyeti uyuşmazlık konusu alan adına ve taraflarına ilişkin bağımsızlık ve tarafsızlıklarını gösterir yazılı beyanlarını UÇHS’ye sunmalarını müteakip çalışmaya başlamaktadır. Hakem veya hakem heyeti on beş gün içinde ilgili mevzuat, içtihatlar ve yargı kararlarını da göz önüne alarak, şikayetçi tarafın talebi doğrultusunda alan adlarının iptaline, şikayetçi tarafa devrine veya şikâyetçi tarafın talebinin reddine karar vermektedir. Verilen kararlar gerekçesi ile birlikte Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı’ın internet sitesinde yayımlanmaktadır.
Bir diğer önemli husus Tebliğ’in geçici üçüncü maddesi ile“TRABİS’in faaliyete geçmesinden önce tahsis edilmiş olan alan adları için, Yönetmeliğin altıncı bölümünde tanımlanan alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmasına başvuru yapılamaz. Ancak bu alan adlarından TRABİS faaliyete geçtikten sonra yenileme işlemi yapılanlar için uyuşmazlık çözüm mekanizmasına başvuru yapılabilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Başka bir deyişle Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcı’ya başvurmadan önce ihtilaf konusu alan adının 14.09.2022 tarihinden sonra tahsis edilmiş veya bu tarihten sonra yenilenmiş olmasının önem arz ettiği unutulmamalıdır.
Özet olarak belirlenen üç şartın gerçekleştiği internet alan adı hakkı ihlallerinde uyuşmazlık çözüm hizmet sağlayıcılarına başvurulmasının; ihtilafların mahkemelere nazaran daha kısa sürece sonuçlanması, hakem seçme imkanı ile ihtilafların alanında uzman kişiler tarafından çözülmesi ve mahkeme süreçlerine göre çok daha az masraflı olması gibi birçok avantajı bulunmaktadır.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-posta adresinize gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Türkan SARIKAYA
Kaynakça:
