Bir dijital platformun sahibi olan hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcıların, platformun yönetimi ve işletilmesine ilişkin birtakım hukuki yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu yükümlülüklerin yarattığı hukuki risklerin en aza indirgenmesi için, dijital platforma giriş yapan ve bu platformu kullanan kişilerin, kullanım esnasında belli prosedürleri izlemesi gerekmektedir. E-ticaret platformları üzerinden alım veya satım yapan kişilerin kullanım koşulları hakkında bilgi edinebilmesi için bu yazımızda kullanım koşullarının hukuki niteliği ve öneminden bahsedeceğiz.
Kullanım Koşulları Nedir?
Kullanım koşulları, hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcıların sundukları hizmetlerden yararlanmak isteyen kişilerin söz konusu hizmetlerden yararlanabilmek için uyması gereken kullanma şartlarıdır. Kullanım koşullarına dijital platformlarda ‘’Kullanıcı Şartları, Üyelik Sözleşmesi, Üyelik ve Kullanım Sözleşmesi’’ gibi isimlerle de yer verilebilmektedir. Hizmet sağlayıcı, bu kişilerden yani kullanıcılardan söz konusu koşullara uymalarını talep ederken hizmetlerden yararlanmak isteyen kullanıcılar da kullanım koşullarına uymayı kabul etmelidir. Kullanım koşulları, kullanıcının hizmetten yararlanmadan önce incelemesi ve kabul etmesi için genellikle hizmet sağlayıcının web sitesi veya mobil uygulamasında yayınlanır. Bu koşullara erişim her an mümkün olabilmekle birlikte genelde bir siteye üyelik esnasında veya herhangi bir mal veya hizmetin satın alımı aşamalarında karşımıza çıkmaktadır.
Kullanım Koşullarının Hukuki Niteliği Nedir?
Kullanım koşulları hukuki niteliği gereği hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcılar tarafından bunlara ait web sitesi, mobil uygulama gibi platformlarda yer verilen ve hizmet sağlayıcının telif, marka, fikri ve sınai haklarının aleniyeti; hizmet sağlayıcı ile kullanıcıların hakları ve hizmet sağlayıcının sorumluluğunun sınırları gibi hususlarda belirlemelerin yapıldığı tek taraflı irade beyanıdır. Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar tarafından kullanım koşulları hakkında bilgilendirilen kullanıcıların bu koşullara uymayı taahhüt ettikleri takdirde taraflar arasında kurulan sui generis bir sözleşmenin varlığından bahsedilebilir.
Kullanım Koşulları Nasıl Bağlayıcılık Kazanır?
Kullanım koşullarının bağlayıcılığı, kullanıcıların bu koşulları açık veya zımni olarak kabul etmelerine bağlıdır. Kullanım koşullarını kabulün hizmet sağlayıcının web sitesine veya mobil uygulamasına erişmekle, bunları kullanmakla ve burada yer alan hizmetlerden yararlanmakla veya bu kapsamda bir üyelik oluşturmakla gerçekleşebileceği kullanıcı koşullarında belirtilmiş olabilir. Açık irade beyanı istenmesi genellikle “click-wrap sözleşmesi” yani tıklama sözleşmesi şeklinde görülür. Click-wrap sözleşmesi, kullanıcıların dijital ortamda sunulan kullanım koşulları ve benzeri metinleri okuyup bu koşullarla bağlı olduklarını “Okudum, kabul ediyorum.” ve benzeri ifadeler ile birlikte yer alan kutucuklara tıklayarak kabul etmeleri suretiyle kurulan sözleşme olarak tanımlanabilir.
E-Ticaret Platformlarında Kullanım Koşullarına Yer Vermek Neden Önemlidir?
E-Ticaret platformlarında, ticari faaliyetler sürdüren kişilerin ve hizmet sağlayıcıların korunmaları bakımından ve kullanıcılara rehberlik etmesi bakımından ihtiyaçlara cevap veren, taraflar arasında çıkabilecek muhtemel uyuşmazlıkları önleyici niteliğe sahip, bağlayıcı ve özgün bir kullanım koşulları şartnamesi yer alması oldukça önemlidir. Her hizmet sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcının web sitesi ve benzeri platformlarda sundukları hizmetler birbirinden farklı olduğu ve bu nedenle oluşturulan kullanım koşullarının kendine has ihtiyaç ve menfaatlere hizmet etmesi gerektiği için kullanım koşullarında farklılaşmalar olabilmektedir. Bu nedenle kullanım koşulları oluşturulurken diğer web sitelerinde yer alan kullanım koşullarının kopyalanmaması ve özgün bir kullanım koşulları şartnamesi oluşturulması gerekmektedir. Hizmet sağlayıcıların kendilerine ait web sitesi veya mobil uygulamalarda kullanım koşullarına yer vermeleri hukuki olarak zorunlu olmamakla birlikte bu tip bir şartname, kullanıcıların bazı haklarını ve faaliyetlerini sınırlandırabilmesi bakımından işletmeler adına oldukça yararlıdır. Aynı zamanda kullanım koşulları, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan hizmetlerden hangi şartlarda yararlanmaları gerektiğini göstermek suretiyle kullanıcılara rehberlik ederek olası kullanıcı mağduriyetlerinin önlenmesinde de etkili olmaktadır.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
KAYNAKÇA
Ekin AKSOY
