Ülkemizde her an bir deprem riski ile karşı karşıyayız. Nitekim 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler bu riskin en yakın örneği oldu. Hala devam etmekte olan artçı sarsıntıların da etkisiyle birlikte, çevre illerde şiddetli bir şekilde hissedilerek ölüm, yaralanma ve maddi hasarlara neden olan deprem afeti yaşanmıştır. Bu afet nedeniyle her ne kadar yasal mevzuat hükümlerinde ölüm ve yaralanmalar ile manevi zararlar teminat kapsamı altına alınmamışsa da, binaların yıkılması, hasara uğraması gibi nedenlerle zarara uğrayan hak sahiplerinin DASK ve Zorunlu Deprem Sigortası sözleşmesi düzenleyen sigorta şirketlerine başvuruda bulunarak veya hukuki yollara başvurarak zararlarını tazmin etme imkanları bulunmaktadır.
Zorunlu Deprem Sigortası Nedir?
2000 yılında Türkiye’de Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) kurulmuştur. DASK vatandaşlara zorunlu deprem sigortası sağlamaktadır. Bu kurum tarafından sunulan zorunlu deprem sigortası, kendine ve sevdiklerine verebileceği maddi zararları güvence altına almak amacıyla ev veya işyeri sahiplerinin yaptırması gereken bir sigortadır. DASK, deprem sonucu binalarda yaşanan masrafların belli limitler halinde nakit olarak ödemesini yapmaktadır.
6305 Sayılı Afet Sigortaları Kanunu gereğince DASK’ın teminat kapsamı şu şekilde sıralanabilir:
| – Merdivenler
– Asansörler – Sahanlıklar – Koridorlar – Çatılar – Bacalar |
– Temeller
– Ana duvarlar – Bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar – Bahçe duvarları – İstinat duvarları – Tavan ve tabanlar
|
DASK’ta hangi haller teminat dışında değerlendirilir?
Teminat dışında değerlendirilen haller şu şekilde sıralanabilir:
- Enkaz kaldırma masrafları
- Kâr kaybı
- İş durması
- Kira mahrumiyeti
- Alternatif ikametgah ve işyeri masrafları
- Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar
- Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri
- Tüm bedeni zararlar ve vefat
- Manevi tazminat talepleri
- Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar
- Depremden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle zamanla oluşmuş zararlar
Zorunlu Deprem Sigortası Kapsamındaki Binalar Nelerdir?
- 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler
- Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar
- Bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler
- Doğal afetler nedeniyle Devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler
Zorunlu Deprem Sigortasında Hasar İhbarı İçin Nereye Başvurulur?
Sigortalı kişi, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç on beş işgünü içinde DASK’a veya sözleşmeyi yapan sigorta şirketine bildirimde bulunmakla yükümlüdür. Ancak Kahramanmaraş merkezli depremin ardından DASK’ın internet sitesinde yapılan açıklamaya göre, yurttaşların Alo DASK 125, e-devlet ve dask.gov.tr üzerinden hasar başvurusu yapabilecekleri ve ihbarların kuruma iletilmesi için herhangi bir süre kısıtı bulunmadığı duyurulmuştur.
Bu bağlamda ihbarda bulunurken gereken belgeler şu şekilde sıralanabilir:
- Hasar bildirimi (TC kimlik veya poliçe numarası ile)
- Güncel tapu bilgisi
- Hasar yerinin açık adresi
- Sigortalının telefon numarası
- Zorunlu Deprem Sigortası dışında deprem teminatı içeren başka bir sigorta poliçesinin bulunması halinde buna ilişkin bilgi
Eğer sigorta ettiren malik depremde hayatını kaybetmişse, DASK’a mirasçılık belgesinin sunulması hak sahipliğinin tespiti bakımından yerinde olacaktır. Son depremin ardından belgelerin sunulması için süre kısıtı bulunmasa da zararın öğrenildiği tarihten başlamak üzere en geç iki yıllık zamanaşımı süresi içinde tazmin isteminin DASK’a yöneltilmesi gerekmektedir.
DASK İle Yaşanan Hukuki Uyuşmazlık Durumunda Ne Yapılır?
DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen maddi zararları, poliçenizde belirtilmiş limitler dâhilinde parasal olarak karşılar. Ödenecek olan teminat bedeli her sene kurum tarafından güncellenir.
DASK aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, DASK’ın bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerin ticaret mahkemeleridir. Eğer DASK davayı açan taraf ise, bu davalar, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret mahkemelerinde açılır.
Ayrıca sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar hakkında Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuruda bulunmak mümkündür.
DASK Teminat Bedelinin Alımında Avukat Yardımı
DASK’a hasar ihbarında bulunulması ve kurumla yazışma gerektiren süreçler avukat yardımı ile takip edilirse süreç çok daha hızlı sonuçlandırılabilecektir. Kurum tarafından yönlendirilecek eksperin sigorta hukuku alanında uzman bir avukat ile irtibat halinde olması ve meydana gelen mağduriyetin en doğru şekilde ifade edilmesi ve zararın tüm kapsamıyla raporlanması sırasında da bir avukattan hukuki destek almak, hak sahibinin lehine olacaktır. Bu nedenle gerek hasar ihbarı yapılmasında gerek DASK’a karşı bir dava açılacaksa bunun sigorta alanında uzman bir avukat ile yapılması tavsiye edilebilir .
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Berra ÖZTÜRK
Kaynakça:
