Yeni dönemde evlilik sözleşmesi her ne kadar yaygınlaşsa da halkımızın büyük bir çoğunluğu sözleşme yapmamaktadır. Bu durumun sonucunda Türk Medeni Kanunu’nda 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren yasal mal rejimi kabul edilmiş sayılmaktadır. Eşler bir sözleşme yapmamış ise “Edinilmiş Mallara Katılım Rejimi” kanun tarafından eşlerin seçtiği mal rejimi olarak kabul edilir.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
Edinilmiş mal rejiminin uygulanması için öncelikle kişisel mallar ve edinilmiş malların ayrımının yapılması gerekmektedir. Evlilik birliği devam ederken edinilen mallar edinilmiş mallar olarak sayılmaktadır ve 2 eş de bu mallar üzerinde eşit haklara sahiptir. Bu edinilmiş mallara örnek verecek olursak bunlar ;
+Maaş, bir çalışma karşılığı edinilen gelir vb.
+Kişisel malların gelirleri
+Tazminat gelirleri
Eşlerin kişisel malları ise evlilik başlamadan elde edilen mallar, eşlerden yalnızca birinin kullanımına açık olan eşya( ziynet eşyaları, kıyafetler vb. ) mallardır.
Eşler kanunun tanıdığı bu yasal mal rejimini TMK m.203”Mal rejimleri sözleşmesi, evlenmeden önceleyen sonra yapılabilir. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak kanunda yazılı sınırlar içinde seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler.” ile belirtilen şekilde değiştirebilir. Edinilmiş mallara katılma rejiminin dışındaki mal rejimleri ;
+Mal Ayrılığı Rejimi
+Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
+Mal Ortaklığı Rejimi.
+ Olağanüstü Mal Rejimi
Bu mal rejimleri eşler tarafından sözleşme yapılarak seçilmektedir. Bu mal rejimlerinden günümüzde en çok gördüklerimizden birisi Olağanüstü Mal Rejimidir.
Olağanüstü Mal Rejimi:
Haklı sebebe dayanarak eşlerden birinin istemi durumunda, hakim mevcut mal rejiminin mal ayrılığı rejimine dönüşmesine karar verebilir. Bu haklı sebepler kanunda örneklerle belirtilmiştir. Bunlar, istemde bulunan eşin veya ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması , diğer eşe ait malvarlığının borca batık veya ortaklıktaki payının haczedilmesidir.
Peki Mallar Nasıl Paylaştırılır ?
Malların mal rejimine uygun ayrılması için öncelikle ortada hangi mal rejimi varsa o rejimin sonlanması gerekmektedir. Mal rejimleri evliliğin bitmesi, eşlerden birinin vefat etmesi, mal rejimi değişikliği yapıldığında yeni rejimin kabul edildiği an, boşanma davası açıldığı tarihte ve yukarıda belirttiğimiz üzere olağanüstü mal rejimine hakim karar verdiği anda sona erer. Mal rejimi sona erdikten sonra malların tasfiyesi yani paylaşım işlemi başlar.
Eşler arasında bir anlaşma varsa mal tasfiyesi ona göre yapılır eğer yoksa hakim kararıyla tasfiye edilir. Eşlerin şartları varsa, değer artış payı ve katkı payı göz önüne alınmalıdır alınmaz ise bu durumlarda dava açılabilmektedir.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
Erdoğan HEYBET
Kaynakça:
