Süresiz Nafaka Nedir?
Boşanmadan daha fazla tartışma konusu olan , süresiz nafaka olarak bilinen nafaka aslında yoksulluk nafakasıdır. Yoksulluk nafakasının süresiz olarak anılmasının başlıca nedeni , sadece kanunda süresiz olarak istenebileceğinin düzenlenmiş olmasıdır . Düzenleme gereğince yoksulluk nafakasının süresiz olarak talep edilebileceğinden bahisle kararın bu yönde olacağına dair bir zorunluluktan bahsedilmediğinden süresiz nafaka tabiri aslında doğru değildir .
Yoksulluk Nafakası
Birçok mecrada sık sık gündeme geldiği üzere yoksulluk nafakasının kaldırılması konusunda genelde erkeklerin mağduriyetinden bahsedilmektedir. Ancak Medeni Kanun yoksulluk nafakası düzenlemesinde ; nafaka ödeme yükümlülüğü bakımından erkek veya kadın ayrımı yapmamıştır. Bu nedenle kanundan doğan bir cinse yönelik mağduriyet söz konusu değildir.
Kaldı ki yoksulluk nafakasının değerlendirilmesi için kanunda birçok şart konmuştur. Zira kimse boşanma ile doğrudan süresiz yoksulluk nafakasına hak kazanamaz. Bu nedenle biz hukuki düzenlemeye kısaca bir bakalım.
- Yasa en başında ; boşanmakla yoksulluğa düşecek taraf diyerek yoksulluk nafakasını ödeyecek taraf için erkek veya kadın ayrımı yapmadığını ortaya koymuştur. Bu nedenle oluşabilecek mağduriyetin kanundan değil kanunun uygulanmasından dolayı olabileceğini kabul etmek gerekir.
- Kusuru daha ağır olmamak kaydıyla denerek kusurlu tarafın yoksulluk nafakası talep edemeyeceğini düzenlemiştir.
- Son olarak da mali güç oranına dikkat çekerek , nafaka yükümlüsünün mali olanaklarına göre nafaka miktarına takdir edilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Görüldüğü üzere yasa gereği yoksulluk nafakasının talep edilmesi için bu üç şartın bir arada değerlendirilmesi zorunlu kılınmıştır. Yoksulluk nafakası süresiz istenebileceği gibi süreli de istenebilir . Ancak nafakanın süresi, miktarı ve ödeme şeklinin belirlenmesinde son söz hakime düşmektedir.
Nafakanın Süresiz Olarak Hükmedilmesi Halinde Ne Yapılabilir ?
Nafaka yükümlüsü taraf , nafakanın kaldırılmasını veya azaltılmasını talep edebilir. Ayrıca nafakanın değişen koşullara göre talep ile değişebileceğini de unutmamak gerekir. Tarafların mali durumlarının değişmesi durumunda veya hakkaniyetin gerektirdiği başka hallerde , artırılması veya azaltılmasına da karar verilebilir.
Yoksulluk Nafakası Tamamen Ne Zaman Kaldırılır?
Nafaka talep eden tarafın evlenmesi ,
Evlenme olmasa dahi fillen evli gibi yaşaması , Yoksulluğunun ortadan kalkması ,
İki taraftan birinin ölmesi ,
Nafaka talep eden tarafın haysiyetsiz hayat sürmesi hallerinde mümkündür.
Kanaatimizce kanun koyucunun sadece sözüne değil özüne de bakılması gerekmektedir , kanuni düzenleme açısından bir eksiklik veya açık bulunmaması nedeniyle nafaka konusunda süre koymanın doğru olmayacağı , bu konuda takdirin ancak hakimlere bırakılması gerekmektedir .
Tedbir Nafakası
Boşanma dava tarihinden boşanma kararının kesinleşmesine kadar, ayrı kalan eşin temel ihtiyaçlarını gidermesi için hükmedilecek nafaka türüdür.
İştirak Nafakası
Müşterek ve ergin olmayan çocuğun velayetinin olduğu tarafın talep ettiği nafaka çeşididir. Çocuğa fiili olarak bakmayan tarafın üstlenmesi gerekir.
Yardım Nafakası
Talep halinde alt soy ve üst soydan ekonomik imkanları olması halinde kardeşlerden alınabilecek nafaka türüdür.
Nafaka Borcunu Ödememek Suç Mudur?
Nafaka yükümlülüğü her ay doğan bir borç niteliğinde olup diğer alacaklara göre önceliklidir.
Nafaka yükümlülüğü her ay ödenmesi gereken bir borç olduğu için , borçlunun ödeme emrinin tebliği ile şikayet tarihi arasında ödenmemiş en az bir aylık nafaka borcunun bulunması halinde nafaka borcunu ödememe suçu oluşur. Nafakaya ilişkin kararlara uymamak suç olup yaptırımı tazyik hapsi ile cezalandırılmadır.
Tazyik Hapsinin Şartları
Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun şikayet edilmesi halinde hakkında üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Şikayetin etmenin başlıca şartı mahkemenin vermiş olduğu nafaka kararına ilişkin bir icra takibi başlatılmış olmasıdır.
Tazyik hapsi ceza hukukundan doğan hapis cezalarından farklı olarak ertelenmeyen ve adli para cezasına çevrilemeyen bir hapis türüdür. İcra İflas Kanunundan doğan bu yaptırımın amacı ; Ceza Hukuku’nda yer alan yaptırımlar gibi salt cezalandırma amacı değil nafaka yükümlüsünün bir an önce nafaka yükümlülüğünü yerine getirmesinin sağlanmasıdır.
Tazyik hapsinin derhal uygulanmasının istisnası ise borçlunun nafakanın kaldırılması veya azaltılması talebi ile bir dava açmış olmasıdır. Bu durumlarda borçlunun sunmuş olduğu sebepler nazara alınarak tazyik hapsinin bu dava sonunda uygulanmasına karar verilebilir.
Nafaka Ödememe Şikayeti Ne Zaman Yapılır?
Nafaka borcunu ödememe suçunda , suç tarihi şikayetin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir aylık nafaka alacağının muaccel olduğu tarihtir .
Tazyik Hapsi Adli Sicile İşler Mi?
Tazyik hapsi Ceza Kanunu’ndan doğan diğer hapis cezaları gibi adli sicil kaydına işlenmemektedir.
Tazyik Hapsi Nasıl Kalkar?
Mahkeme kararları gereğince nafaka yükümlülüğünün yerine getirilmesi sonucu tazyik hapsi ortadan kalkar. Kişinin tazyik hapsinde bulunuyor olması halinde ise tahliye olma imkanı ancak borcunu ödemesi durumunda mümkündür.
Nafaka Yükümlülüğünün İhlali Suçunda Zamanaşımı Nedir?
Nafaka yükümlülüğünün yerine getirilmediğinin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay olup her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl olarak zamanaşımı belirlenmiştir.
