Spor dünyası, her geçen gün artan ilgiyle birlikte büyük bir endüstri haline gelmiştir. Bu hızlı gelişim ve büyüme, sporla ilgili anlaşmazlıkların da sayısını artırmıştır. Sporcular, kulüpler, federasyonlar ve diğer ilgili taraflar arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkların çözümü için etkili ve hızlı bir mekanizma gereklidir. İşte burada “Tahkim” kavramı devreye girer.
Tahkim Nedir?
Tahkim, yasaların izin verdiği konular kapsamında olmak şartıyla, taraflar arasında doğmuş ya da doğabilecek uyuşmazlıkların, geleneksel yargı yerine “hakem” adı verilen bağımsız kişilerce çözülmesi konusunda tarafların anlaşması ve bu anlaşma sonucunda ki hukuki yargılama sürecidir.
Sportif Uyuşmazlıklar Bakımından Tahkim
Sportif uyuşmazlıklar, ticari nitelikli hukuki ilişkilerden kaynaklanabileceği gibi, sportif kuruluşlarının verdikleri disiplin cezalarından, kulüpler ile yapılan ticari sözleşmelerden, organizasyonlar tarafından çalıştırılan işçilerle ilgili ihtilaflardan kaynaklanabilmektedir. Ulusal ve uluslararası düzeyde spor alanındaki ihtilafların giderilmesi için görev yapan tahkim organları mevcuttur.
- ULUSAL DÜZEYDE SPORDA TAHKİM
Türk hukuk düzeninde, sportif uyuşmazlıkların tahkim yolu ile çözülebilmesinin en önemli dayanaklarından biri Anayasamızın 59. maddesinde yer alan “Spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabilir.” hükmüdür.
Ülkemizde sportif uyuşmazlıkları çözmeye yetkili iki tane tahkim kurulu bulunmaktadır.
- Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu
Futbol ve at yarışı harici diğer spor dallarına ilişkin uyuşmazlıklar için görevli tek ve nihai organ Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’dur.
SGM Tahkim Kurulu Yönetmeliği’ne göre, kurulun kararları kesindir ve bunlara karşı idari mercilere veya yargı yoluna başvurulamaz. Ancak Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne (CAS) başvurma hakkı saklı tutulmuştur.
- TFF Tahkim Kurulu
TFF bünyesinde yer alan her türlü futbol faaliyetlerinden doğan ihtilafların çözümünde tahkim esası getirilmiş ve bunların çözümü bağımsız ve tarafsız çalışan TFF Tahkim Kurulu’na bırakılmıştır.
Kurulun kararları kesindir ve bunlara karşı idari mercilere veya yargı yoluna başvurulamaz. Ancak 2007 yılı itibariyle TFF Tahkim Kurulu kararlarına yönelik Spor Tahkim Mahkemesi’ne (CAS) başvuru yolu açılmıştır.
- ULUSLARARASI DÜZEYDE SPORDA TAHKİM
- SPOR TAHKİM MAHKEMESİ (CAS)
Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), spor hukuku ile ilgili anlaşmazlıkları çözmek için kurulmuş olan, uluslararası spor tahkim mahkemesidir. Ana merkezi İsviçre’nin Lozan kentinde yer almakla birlikte, New York ve Sidney’de mahkemeleri bulunmaktadır. Olimpiyatlara ev sahipliği yapan şehirlerde geçici mahkemeler kurulmaktadır.
Olimpiyat Tüzüğü madde 61’e göre Olimpiyat Oyunlarıyla ilgili uyuşmazlıklarda Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) yetkilidir.
Hakem heyetlerinin temel üç görevi:
- Uyuşmazlıkları ilk derece hakem mahkemesi olarak çözümlemek,
- Federasyon, birlik ve diğer sportif kuruluşların ilgili sözleşmelerde öngördüğü hallerde uyuşmazlıklarını çözümlemek,
- Arabuluculuk ile uyuşmazlıkları çözümlemektir.
Tahkime Elverişlilik
Taraflar arasında bir tahkim anlaşması olması, CAS yargılamasının söz konusu olabilmesi için öncelikli koşuldur. Eğer ki taraflar arasında bir tahkim anlaşması yoksa ve söz konusu uyuşmazlık temyiz tahkimine konu olacak ise, karara itiraz edilen spor kuruluşu tüzüğünde CAS yargılamasının kabul edilmiş olması gerekir.
Ayrıca, bazı sportif uyuşmazlıklar tahkime konu olabilecek iken bazı sportif uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözülmesi mümkün olmayabilir. Bu nedenle spor tahkimi farklı bir özellik taşımaktadır ve her somut uyuşmazlığın somut olarak ayrı ayrı ele alınması gerekmektedir.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne üye olun!
Burçin Sena DURMAZ
Kaynakça:
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2709&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5894.pdf
https://www.tas-cas.org/en/arbitration/code-procedural-rules.html
https://www.tas-cas.org/en/icas/code-icas-statutes.html
Spor Yönetimi Ve Bilgi Teknolojileri Dergisi 2008 Cilt: 3 – SAYI : 1, Dr. Selami Özsoy, SPOR HUKUKUNDA TAHKİM
