Polis sizi istediği zaman durdurup, istediği zaman arayabilir mi?
Dışarıya çıktığımızda çoğunlukla polislerin kişileri ve araçları durdurup, kimlik sorduğunu ve gerekirse arama yaptıklarına şahit oluruz. Yapılan bu işlemler kolluk görevlilerinin önemli görevlerindendir ve amacı toplum güvenliğini sağlamaktır.
Kolluk; genel anlamda, bir devlette emniyet ve asayiş ile ilgili yasaları uygulamaktan sorumlu devlet kuruluşlarıdır. Kolluk görevlileri toplumda huzur ve güveni sağlamak, suçları önlemek, suç ve suçlularla mücadele etmek ve suçta kullanılan eşyayı ele geçirmek suretiyle delilleri toplamakla yetkili ve görevli kılınmış kişilerdir. Polis, jandarma ve bekçileri kolluk görevlileri olarak tanımlayabiliriz.
Polisin durdurma yetkisi
Polis kişileri ve araçları bir suçun işlenmesini önlemek, suç̧ islendikten sonra kaçan faillerin yakalanmasını sağlamak, suç işlendiyse suçu işleyenin kimliklerini tespit etmek, hakkında yakalama emri ya da zorla getirme kararı verilmiş̧ olan kişileri tespit etmek ve kişilerin hayatı, vücut bütünlüğü veya malvarlığı bakımından ya da topluma yönelik olabilecek bir tehlikeyi önlemek amacıyla durdurabilir. Fakat polisin durdurma yetkisini kullanabilmesi için yukarı da saydığımız durumlardan birinin ve makul bir sebebin olması gerekir. Bu durumlardan biri ve makul bir sebep varsa polis herhangi bir hakim kararına gerek olmadan durdurma yetkisini kullanabilir. Bu makul sebebin varlığı, polisin tecrübesine ve içinde bulunulan durumdan edindiği izlenime göre belirlenir. Polis keyfi ve süreklilik arz edecek bir şekilde durdurma yetkisini kullanamaz. Polis, durdurduğu kişiye durdurma sebebini bildirir ve durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilir; kimliğini veya bulundurulması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilir.
Polisin arama yetkisi
Polis, durdurulan araçta veya kişi üzerinde kaba üst araması yapmaya yetkilidir. Kaba üst araması yapılabilmesi için poliste yeterli bir şüphenin oluşması gerekir. Yeterli şüphe; polisin mesleki tecrübesiyle, kişinin üstünde veya arabasında suça konu veya tehlike oluşturan bir eşyanın bulunduğuna dair izlenim edinmesidir. Kişinin aracının gözle görülen yerlerinde arama yapılabilir. Araçların görünmeyen yerlerinin ve torpido kısımlarının açılması istenemez ve arama yapılamaz. Görünmeyen yerlerde arama yapılabilmesi için; kolluk amirinin yazılı veya acele hallerde sonradan yazıya geçirilme şartıyla sözlü emiriyle yapılabilir. Kolluk amiri bu kararı yirmi dört saat içinde görevli hakimin onayına sunmalıdır. Durdurulan kişinin üzerinde herhangi bir kıyafet çıkarılmadan yoklama biçiminde kaba üst araması yapılabilir. Yoklama suretiyle üstü aranan kişiye arama işlemini gerçekleştiren aynı cinsiyette olmalıdır. Aranan kişinin ceplerinin iç kısmına bakılması da hukuka aykırı bulunmamıştır. Polis, görevini yerine getirirken, kişilere kimliğini sormasında da herhangi bir hukuka aykırılık söz konusu değildir.
Çitil Avukatlık Ortaklığı Blog sayfasında yer alan hukuk ve diğer konulardaki yazılar ilk sizin e-postanıza gelsin isterseniz Çitil Haber Bülteni’ne abone olun!
SELİN ÖRENCİK
Kaynakça:
